
TR-METALENDEKS Mayıs 2024 Raporu Duyurusu
TR-METAL ENDEKS MAYIS AYINDA SIÇRAMA GÖSTERDİ
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği tarafından hazırlanan “TR-METALENDEKS” Türkiye Metal Sanayi İhracat Endeksi mayıs ayı sonuçları açıklandı. Mayıs ayında ihracatta önemli bir artış gerçekleşirken Miktar Endeksi 2022 haziran ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaşmıştır. 2022 yılı ilk çeyreğinden sonra miktar endeksi Rusya-Ukrayna savaşının etkileri uzun süreli bir gerileme eğilimi içinde olmuştu. Mayıs ayında ise endeks önemli bir geri dönüş göstermiştir. Mayıs ayındaki sıçrama ile pazarlardaki ilk toparlanma işaretleri de görülmüştür. Ayrıca çalışma gün sayısının azaldığı nisan ayı sonrası ihracat yüklemelerinde mayıs ayına kayışların da etkisi görülmüştür. Haziran ayında çalışma gün sayısı yine azalacaktır ve sıçrama gösteren ihracat olumsuz etkilenecektir.
Küresel Pazarlarda Yavaş ve Kırılgan Toparlanma Yaşanıyor
İhracat pazarlarının koşulları mayıs ayında da durağan ve zayıf kalmıştır. Büyük merkez bankalarının faiz indirimlerini ötelemeleri canlanma ümidini de ötelemektedir. İkinci çeyrek performansı beklentileri altında kalmaktadır. Haziran ayında ilk faiz indiriminin Avrupa Merkez Bankasından gelmesi beklenmektedir. Devam edecek indirimler ile Avrupa pazarında toparlanma beklentisi bulunmaktadır.
Küresel sanayi PMI verisi mayıs ayında 50,9 puan ile ikinci ay üst üste büyüme göstermiştir. Ancak sanayi tarafında toparlanma oldukça kırılgan ve yavaş gerçekleşmektedir. Küresel metal sanayi PMI verisi de uzun süre sonra mayıs ayında 50,1 puan ile büyüme göstermiştir.
Mayıs ayında metal fiyatlarında artışlar ve dalgalanmalar yaşanmıştır. Fiyat artışları daha çok arz endişeleri kaynaklıdır. Talep tarafında fiyat artışlarını destekleyecek bir toparlanma henüz yoktur.
Jeopolitik riskler mayıs ayında da çok canlı kalmıştır ve küresel ekonomiyi ve ticareti sınırlamaya devam etmiştir. Navlunlar yeniden yükselmektedir. Orta doğu ve Rusya-Ukrayna çatışmalarının etkileri sürecektir.
Türkiye’de Programa Yeniden Güven Sağlanırken TL Değerlendi
Ekonomi programının uygulanmasındaki kararlılık ile para ve maliye politikasında atılan sıkılaşma adımları sonrası mayıs ayında programa güven yeniden sağlanmıştır. Yurtdışından önemli bir kaynak girişi yaşanırken yerleşikler de dövizden TL’ye geçmektedir. Türk lirası mayıs ayında değer kazanmıştır. Döviz rezervleri hızla iyileşmektedir.
Diğer yandan mayıs ayı beklendiği gibi enflasyonda zirveye ulaşılan ay olmuştur. Haziran ayından itibaren ise dezenflasyon süreci başlamış bulunmaktadır.
Mayıs ayında sıkılaşma politikalarının etkileri daha çok hissedilmeye başlanmıştır. İSO Sanayi PMI endeksi mayıs ayında 48,4 puana düşmüştür.
Metal Sanayi İhracat Miktar Endeksinde Önemli Sıçrama
Metal sanayi ihracat miktar endeksi mayıs ayında sıçrama göstermiştir. İhracat miktar endeksi mayıs ayında çalışma gün sayısının normalleşmesi ve Nisan ayının telafisi biriken siparişlerin yüklemesi ile artış göstermiştir. Endeks nisan ayında 110,05 puan iken 2024 mayıs ayında 150,62 puana çıkmıştır. Miktar endeksi 2022 yıl haziran ayından sonraki en yüksek seviyeye ulaşmıştır. Pazarlarda ilk toparlanma işaretleri görülürken TL’de değerlenme sıkıntı yaratmaktadır.
Metal sanayi ihracat değer endeksi mayıs ayında yükselmiştir. Değer endeksi miktardaki sıçramaya bağlı olarak artış göstermiştir. Mayıs ayında değer endeksi 136,55 puandan 179,82 puana yükselmiştir. İhracat birim fiyatlarındaki düşüşe rağmen ihracat değer olarak önemli ölçüde artış sağlamıştır.
Metal sanayi ihracat birim değer endeksi mayıs ayında düşüş göstermiştir. Endeks nisan ayında 124,09 puan iken mayıs ayında 119,39 puana inmiştir. Mayıs ayında dünya metal fiyatlarında önemli artışlar ve dalgalanmalar gerçekleşmiştir. Buna rağmen ihracat pazarlarında fiyatların düşürülmesi baskısı sürmektedir.
İhracat ortalama birim fiyatları nisan ayında 4,64 dolar/kg iken mayıs ayında 4,46 dolar/kg olarak gerçekleşmiştir. Mayıs ayında metal fiyatlarındaki artışlar bakır, alüminyum, armatür, hırdavat ve mutfak eşyaları ihracat birim fiyatlarını desteklemiştir. Bu ürünlerin ihracat birim fiyatları artmıştır. Döküm ihracat fiyatları ise gerilemiştir.
Alınan İhracat Siparişleri Uzun Süre Sonra İlk Kez Arttı, İlk Toparlanma İşaretleri
Mayıs ayı beklenti endeksi sonuçlarına göre alınan ihracat siparişleri uzun süre sonra mayıs ayında sınırlı da olsa artış göstermiştir. Pazarlarda talep tarafında toparlanmanın ilk işaretleri alınmaktadır.
Mayıs ayında alıcıların fiyat baskısı ve fiyat indirim talepleri devam etmiştir. Buna rağmen mayıs ayında da alınan siparişlerde ihracat birim fiyatları sınırlı ölçüde yükselmiştir.
Alınan ihracat siparişlerindeki kar marjları artan küresel rekabetin de etkisiyle gerileme eğilimi içindedir. Ancak mayıs ayında kar marjlarında düşüş önemli ölçüde durağanlaşmıştır.
Yurtiçinden alınan siparişler mayıs ayında yavaşlayarak düşmüştür. Ekonomide uygulamaya başlanan sıkılaştırma politikalarının etkileri görülmektedir.
Mayıs Ayında Üretim ve Hammadde-Girdi Stokları Arttı
Üretim mayıs ayında artmıştır. Çalışma gün sayısının azaldığı nisan ayından sonra mayıs ayında üretimde telafi etkisi görülmüştür.
Mayıs ayında hammadde ve girdi stokları bir önceki aya göre yeniden artış göstermiştir. Mayıs ayında üretim artışı ve ihracat siparişlerindeki artış nedeniyle hammadde ve girdi stokları yükselmiştir.
Mayıs ayında nihai ürün stokları bir önceki aya göre sınırlı ölçüde düşmüştür. İhracatta yüksek yüklemeler yapılmıştır. Nihai ürün stoku kontrollü bir düşüş göstermiştir.
Haziran Ayında Çalışma Gün Sayısının Azalması ve TL’de Değerlenme İhracatı Olumsuz Etkileyecek
Metal ihracatı değer olarak miktar ve fiyat gelişmelerine bağlı kalmaya devam etmektedir. İkinci çeyreğin ilk ayı nisanda çalışma gün sayısının azalması ile ihracatta miktar ve değer olarak düşüş yaşanmıştı. Mayıs ayında ise ihracatta miktar olarak uzun süre sonra önemli bir artış sağlanmıştır. Metal fiyatları artışları da olumlu yansımıştır.
Talep tarafında toparlanmanın başlaması beklenen dönem içinde bulunulmaktadır. Mayıs ayında ilk işaretler alınmıştır. İhracat pazarlarında faiz indirimleri ile talep toparlanmaya başlayacaktır. Metal fiyatları ise bir süre durağan kalacaktır. Haziran ayında çalışma gün sayısının azalması ise ihracatı yine olumsuz etkileyecektir. TL’deki değerlenme de bir diğer kısıt olacaktır.