TR-METALENDEKS Şubat 2025 Raporu
TR-METAL ENDEKS ŞUBAT AYINDA DEĞER VE BİRİM FİYAT OLARAK ARTIŞINI SÜRDÜRDÜ
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği tarafından hazırlanan “TR-METALENDEKS” Türkiye Metal Sanayi İhracat Endeksi şubat ayı sonuçları açıklandı. TR Metal Endeks yeni yılın ikinci ayında da değer ve birim değer olarak yükselmiştir. Böylece zorlu pazar koşulları, belirsizlikler ve yurtiçinde artan maliyetlere rağmen endeks yeni yılın ilk 2 ayında pozitif gelişme göstermektedir.
Şubat ayında TR-Metal Endeks korumacılık önemlerinden ve bunların yarattığı belirsizliklerden, pazarlardaki durgunluktan, jeopolitik gelişmelerden, ABD dolarının güçlenmesi ile metal fiyatlarının korunma önlemleri sonucu sınırlı ölçüde artışından etkilenmiştir. Yurtiçinde ise şubat ayında gelen düşük enflasyon moral vermiştir. Ancak Türk lirası şubat ayında da reel olarak değerlenmeye devam etmiştir. TC. Merkez bankasının şubat ayında toplantısı olmamıştır.
Şubat ayında TR-Metal Endeks değer ve ihracat birim değer endeksleri birlikte yükselmiştir. Miktar endeksi ise sınırlı ölçüde düşmüştür. Küresel metal fiyatlarının sınırlı ölçüde artışından ihracat birim fiyatları olumlu etkilenmiş ve yararlanmıştır.
Küresel Ekonomide Yeni Bir Dönem Başladı
2025 yılının ilk ayında ABD’de yeni yönetimin göreve gelmesiyle birlikte uygulamaya koydukları ekonomi ve ticaret politikaları belirleyici olmaya başlamıştır. Ticarette korumacılık tarafında ilk adımlar atılmıştır. Meksika ve Kanada’ya yüzde 25 ithalat vergileri getirilmiş, ardından uygulama 1 ay ertelenmiştir. Çin’e ise ilave yüzde 10 + 10 ithalatta vergi gelmiştir. Çin de karşı adımlar atmıştır.
ABD alüminyum ve çelik ithalatına da yüzde 25 vergi koymuştur. Bakır için de inceleme süreci başlatılmıştır. ABD’nin vergileri metal fiyatlarında zayıf talep nedeniyle henüz önemli bir artış yaratmamıştır. Metal fiyatlarında sınırlı artışlar gerçekleşmiştir.
Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesine ilişkin girişimler ise ilk aşamada ümit vermiştir. ABD-Rusya ile Avrupa Birliği+ İngiltere’nin ayrı barış planları hazırlanmaktadır. Ateşkes ve barış anlaşması bu pazarlara sağlıklı erişimi yeniden olanaklı hale getirecektir.
Şubat ayında yaşanan bu gelişmeler ile küresel ekonomide durgunluk sürmüştür. Küresel sanayi PMI verisi ise şubat ayında 50,8 puana çıkmış ve genişleme bölgesinde kalmıştır. Çin, ABD ve AB’de sanayi PMI verileri ocak ayının üzerinde gerçekleşmiştir.
Dünya ve Avrupa Metal Sanayi PMI Verileri Şubat Ayında Yükseldi
Şubat ayında yaşanan ekonomik, ticari ve jeopolitik gelişmelerin ve beklentilerin oluşturduğu koşullar içinde küresel metal sanayinde faaliyetler toparlanma eğilimi içinde olmuştur. Küresel metal sanayi üretim PMI verisi 47,3 puandan 48,2 puana çıkmıştır. Üretimde daralma yavaşlayarak sürmüştür. Alınan siparişler PMI verisi ise 49,8 puandan 48,3 puana inmiştir.
Avrupa metal sanayi PMI verileri de yeni yılın ikinci ayında toparlanma çabası içinde olmuştur. Avrupa metal sanayi üretim PMI verisi 40,7’den 46,3’e çıkmıştır. Alınan siparişler PMI verisi ise 37,2 puandan 44,9 puana yükselmiştir. Avrupa’daki metal sanayi şubat verileri daralmanın yavaşladığına işaret etmektedir. Bu gelişme Türk metal sanayi ihracatı için de ümit vericidir.
Türkiye’de Düşük Gelen Şubat Ayı Enflasyonu Moral Verdi, Faiz İndirimi Beklentileri Arttı
2025 yılının ikinci ayında enflasyon yüzde 2,3 olarak gerçekleşmiştir. Bu gerçekleşme beklentilerin oldukça altında olmuştur. Yıllık enflasyon merkez bankasının yılsonu hedefi ile uyumlu olarak yüzde 39’a inmiştir. Enflasyondaki bu gelişmeye bağlı olarak merkez bankasından faiz indirimi beklentileri de yükselmiştir.
Sıkılaştırma politikaları reel sektörü zorlamaya devam etmektedir. Sıkılaşma politikaları yurtiçinde talebi sınırlanmaktadır. İhracat da değerli TL ve artan maliyetler nedeniyle zorlanmaktadır. Tüm bu gelişmeler çerçevesinde sanayi üretiminde de ivme kaybı görülmektedir. Nitekim İSO Sanayi PMI verisi şubat ayında 48,3 puan ile daralma bölgesinde kalmıştır. Türk lirası şubat ayında reel olarak değerlenmiştir. Finansman maliyetleri de yüksektir ve ihracatı zorlamaktadır. Yeni ücret artışları da maliyetleri önemli ölçüde yükseltmiştir.
TR-METAL ENDEKS Şubat Ayında da Yükseldi
Metal sanayi ihracat değer endeksi şubat ayında yükselmiştir. Değer endeksi miktardaki düşüşe karşın birim fiyattaki artışa bağlı olarak yükseliş göstermiştir. Şubat ayında değer endeksi 150,0 puandan 151,7 puana çıkmıştır.
Metal sanayi ihracat birim değer endeksi şubat ayında yükselmiştir. Endeks ocak ayında 119,8 puan iken şubat ayında 123,0 puana çıkmıştır. Şubat ayında dünya metal fiyatları sınırlı ölçüde yükselmiştir. İhracat pazarlarında fiyatların düşürülmesi baskısı da sürmüştür. Bunlara bağlı olarak ihracat birim değer endeksi yükselmiştir.
Metal sanayi ihracat miktar endeksi şubat ayında sınırlı ölçüde düşmüştür. Yeni yılın ilk ayında miktar endeksi sınırlı ölçüde artmışken, şubat ayında tersine bir gelişme yaşanmıştır. Şubat ayında pazarlardaki durgunluk sürmüştür. Endeks ocak ayında 125,2 puan iken şubat ayında 123,3 puana inmiştir.
Şubat ayında korumacılık önlemleri alınmaya başlanmıştır. Korumacılık önlemleri belirsizlikler yaratmaktadır. İlave vergiler ile metal fiyatları sınırlı ölçüde yükselmiştir. Türk lirası şubat ayında reel olarak değer kazanmıştır.
İhracat Birim Değeri Artıyor
İhracat ortalama birim fiyatları ocak ayında 4,48 dolar/kg iken şubat ayında 4,60 dolar/kg olarak gerçekleşmiştir. Şubat ayında dünya metal fiyatlarında sınırlı artış olmuştur. Bakır ve alüminyum fiyatları sınırlı ölçüde yükselmiştir. İhracat birim fiyatları bunlara karşın daha belirgin şekilde yükselmiştir.
Metal ihracatı yeni yılın ilk 2 ayında fiyat ve değer artışları sağlamıştır. Miktar olarak ise ihracat sınırlı ölçüde düşmüştür. Yeni yılın ilk 2 ayında talep tarafında durgunluk sürmektedir. İhracat pazarları durağan kalmaya devam etmiştir. ABD’de korumacılık önlemleri açıklanmıştır. Güçlü dolar da baskı yaratmaya başlamıştır.
Yeni yılın ilk aylarında talebin zayıf kalacağı tahmin edilmektedir. Büyük merkez bankaları temkinli faiz indirimlerine devam etmektedir. ABD’nin ithalatta vergi uygulamaları kararları izlenecektir. Diğer ülkeler de ABD’ye karşı vergi önlemleri alacaktır. Metal fiyatları bir süre daha belirsiz kalacaktır. ABD’de yeni yönetimin jeopolitik sorunlara bakışı da izlenecektir. İhracat endekslerinde kalıcı toparlanma için bir süre daha beklenmelidir.
Beklenti Endeksi Yurtdışındaki Durgunluğu Yansıtmaya Devam Ediyor
Her ay yapılan beklenti anketi ile oluşturulan beklenti endeksi şubat ayı sonuçlarında ihracat pazarlarında toparlanma işareti henüz görülmezken, yurtiçinde uygulanan sıkılaşma politikalarının girdi stoklarında azaltıcı etkileri görülmeye başlanmıştır.
Şubat ayı beklenti endeksinin genel sonuçları şöyledir; Alınan ihracat siparişleri şubat ayında sınırlı düşüş göstermiştir. Pazarlarda durağanlık devam etmiştir. Korumacılık önlemleri uygulanmaya başlanmış ve belirsizlikler artmıştır. Şubat ayında alıcıların fiyat baskısı ve fiyat indirim talepleri devam etmiştir. Metal fiyatları ise sınırlı ölçüde yükselmiştir. Bunlara bağlı olarak şubat ayında alınan siparişlerde ihracat birim fiyatları yükselmiştir. Sipariş alınan müşteri sayısındaki genel daralma eğilimi yavaşlayarak sürmektedir. Şubat ayında sınırlı düşüş devam etmiştir. Alınan ihracat siparişlerindeki kar marjları artan küresel rekabetin baskısı altındadır. Şubat ayında kar marjlarında düşüş yavaşlamıştır. Alınan ihracat siparişlerinde tahsilat süreleri şubat ayında sınırlı ölçüde uzamıştır.
Yurtiçinden alınan siparişler şubat ayında düşmüştür. Ekonomideki sıkılaştırma politikalarının etkileri görülmektedir. Üretim şubat ayında sınırlı ölçüde azalmıştır. Alınan siparişlerdeki düşüş üretimi sınırlamaktadır. Türk lirası cinsinden üretim maliyetlerinde artışlar şubat ayında yavaşlayarak sürmüştür. Hammadde ve girdi stokları bir önceki aya göre çok sınırlı düşüş göstermiştir. Şubat ayında yurtiçi ve ihracat siparişlerinin oluşturduğu ihtiyaca bağlı olarak hammadde ve girdi stokları durağanlaşmıştır. Nihai ürün stokları Aralık ve ocak aylarından sonra şubat ayında da sınırlı ölçüde artmıştır. Yeni yılda satış beklentilerine göre nihai ürün stokları yeniden belirlenmektedir.
