TR-METALENDEKS Temmuz Raporu Duyurusu
TR-METAL ENDEKS KÜRESEL DURGUNLUĞA RAĞMEN TEMMUZ AYINDA ÖNEMLİ ARTIŞ GÖSTERDİ
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği tarafından hazırlanan “TR-METALENDEKS” Türkiye Metal Sanayi İhracat Endeksi temmuz ayı sonuçları açıklandı. Temmuz ayında ihracatta önemli bir artış gerçekleşmiştir. Öncelikle çalışma gün sayısı normalleşmiştir. Temmuz ayında siyasi ve jeopolitik riskler ile durgunlaşan küresel ekonomi içinde TR-METAL ENDEKS artış başarısı göstermiştir.
TR-Metal Endeksi Nisan-Haziran döneminde yüksek bir dalgalanma göstermiştir. Nisan ve haziran aylarında çalışma gün sayısı azalmış ve endekslerde düşüşler yaşanmıştır. Çalışma gün sayılarının değişimi ihracat performanslarını da gölgelemektedir. Temmuz ayında bu etki ortadan kalkmıştır. Haziran ayından sarkan sevkiyatlarda ihracatı olumlu etkilemiştir.
İhracat Pazarlarında Toparlanmanın Ötelenmesi İhracat Endeksinin Performansını Sınırlıyor
Dünya ekonomisi üçüncü çeyreği başında giderek durgunlaşmaktadır. Sanayi PMI verileri tüm büyük ekonomilerde durgunluğa işaret etmektedir. ABD, Çin ve özellikle AB’de durgunluk daha çok hissedilmektedir. Merkez Bankalarının geciken faiz indirimleri ile jeopolitik ve siyasi riskler küresel ekonomik büyümeyi sınırlamaktadır. Dünya ekonomisi 2024 yılının ilk çeyreğinde yüzde 2,5 büyüdükten sonra ikinci çeyrekte yüzde 2,4 büyüdüğü tahmin edilmektedir. Üçüncü ve dördüncü çeyreklerde ise yüzde 2,5 ve 2,6 büyüme öngörülmektedir. Yılın ikinci yarısında faiz indirimleri ve küresel riskler ekonomi üzerinde belirleyici olacaktır.
Orta Doğu merkezli jeopolitik gelişmeler de küresel ekonomiyi sınırlamaya devam etmektedir. Jeopolitik gelişmeler büyük merkez bankalarının faiz indirimleri ile beklenen ekonomik toparlanmayı da sınırlayacaktır.
Büyük merkez bankalarının faiz indirimleri katılaşan enflasyonlar nedeniyle gecikmektedir. Temmuz ayında Avrupa merkez bankası ve ABD merkez bankası faiz indirimine gitmemiştir. İngiltere merkez bankası ise ilk faiz indirimini yapmış, 25 baz puan indirim ile faizi yüzde 5,0’e çekmiştir. Çin merkez bankası da durgunluğu aşabilmek için temmuz ayında faiz indirimine gitmiştir.
Türkiye’de Dezenflasyon Sürecinde Türk lirasının Değerlenmesi İhracatı Zorluyor
Temmuz ayında ekonomi programında para ve maliye politikası alanındaki sıkılaştırma devam etmiştir. Buna bağlı olarak temmuz ayında enflasyonda düşüş sürmüştür. Enflasyondaki düşüşün sürmesi için önümüzdeki aylarda da sıkı para ve maliye politikaları devam edecektir.
Programın kararlılıkla uygulanması sonucu temmuz ayı boyunca döviz girişi ile yerleşiklerin dövizden TL’ye geçişi devam etmiştir. Türkiye’nin kredi notu da artmıştır. Bu gelişmeler TL’ye güveni de arttırmaktadır. Ancak Türk lirasının değerlenmeye başladığı da görülmektedir. TL’de değerlenme ihracatta rekabet gücünü daha çok zorlamaktadır. Temmuz ayında TL’nin değerlenmesine rağmen ihracatta artış sağlanmıştır.
Sıkılaşma politikaları yurtiçinde talebin sınırlanmasını hedeflemektedir. Yurtdışı pazarlarda da toparlanma ötelenmektedir. Tüm bu gelişmeler çerçevesinde sanayi üretiminde de ivme kaybı görülmektedir. Nitekim İSO Sanayi PMI verisi temmuz ayında 47,2 puana gerilemiştir.
Küresel Metal Sanayi PMI Verileri Temmuz Ayında Geriledi
Temmuz ayında yaşanan ekonomik, siyasi ve jeopolitik gelişmelerin oluşturduğu koşullar içinde küresel metal sanayinde önemli bir yavaşlama olmuştur. Küresel metal sanayi üretim PMI verisi 52,0 puandan 49,3 puana inmiştir. Üretimde sert bir daralma olmuştur. Alınan siparişler PMI verisi ise 48,1 puandan 46,1 puana inmiştir.
Avrupa metal sanayi PMI verileri ise temmuz ayında zayıf kalmaya devam etmiştir. Avrupa metal sanayi üretim PMI verisi 45,4 puandan 46,3 puana çıkmıştır. Ancak 50 puanın altında kalarak küçülme yaşanmıştır. Alınan siparişler PMI verisi ise 45,7 puandan 44,9 puana inmiştir.
TR-METAL ENDEKS Miktar ve Değer Endekslerinde Önemli Artışlar
Metal sanayi ihracat miktar endeksi temmuz ayında önemli bir artış göstermiştir. İhracat miktar endeksi temmuz ayında çalışma gün sayısının normalleşmesi ile artış göstermiştir. Endeks haziran ayında 115,2 puan iken 2024 temmuz ayında 138,0 puana çıkmıştır. Miktar endeksi temmuz ayında çalışma gün sayısının normalleşmesinin olumlu etkilerini yaşarken pazarlarda durgunluk devam etmiştir. TL’de değerlenme de sıkıntı yaratmaktadır.
Metal sanayi ihracat değer endeksi temmuz ayında önemli ölçüde yükselmiştir. Değer endeksi miktardaki artışa bağlı olarak büyüme göstermiştir. Temmuz ayında değer endeksi 139,2 puandan 164,1 puana çıkmıştır. İhracat birim fiyatlarındaki çok sınırlı düşüşe rağmen ihracat değer olarak artış yaşamıştır.
Metal sanayi ihracat birim değer endeksi temmuz ayında sınırlı ölçüde azalmıştır. Endeks haziran ayında 120,9 puan iken temmuz ayında 118,85 puana inmiştir. Temmuz ayında dünya metal fiyatlarında gerilemeler gerçekleşmiştir. İhracat pazarlarında fiyatların düşürülmesi baskısı sürmektedir. Bu ortamda ihracat birim fiyatları korunmuştur.
Dünya Metal Fiyatlarındaki Düşüşe Rağmen İhracat Birim Fiyatları Korunmaya Çalışıldı
İhracat ortalama birim fiyatları haziran ayında 4,52 dolar/kg iken temmuz ayında 4,44 dolar/kg olarak gerçekleşmiştir. Temmuz ayında dünya metal fiyatları düşmüştür. Bakır ve alüminyum ile demir çelik fiyatları gerilemiştir. Fiyatlardaki düşüşe rağmen ihracat birim fiyatları korunmuştur.
Metal ihracatı değer olarak miktar ve fiyat gelişmelerine bağlı kalmaya devam etmektedir. Üçüncü çeyreğin ilk ayında çalışma gün sayısının normalleşmesi ile ihracatta miktar ve değer olarak artış yaşanmıştır. İhracat pazarları durağan kalmaya devam etmektedir. Metal fiyatları düşüşleri de olumsuz yansımıştır.
Talep tarafında üçüncü çeyrekte de beklenen toparlanmanın öteleneceği tahmin edilmektedir. İhracat pazarlarında faiz indirimleri yeni başlamaktadır. Siyasi ve jeopolitik gelişmeler hem toparlanmayı baskılamakta hem de faiz indirimlerinin olumlu etkilerini azaltmaktadır. Metal fiyatları bir süre daha zayıf kalacaktır. Üçüncü çeyrekte durağan pazarlar beklenmektedir ve bu ihracatı yine olumsuz etkileyecektir.
Beklenti Endeksinde Toparlanma İşaretleri Gözükmüyor
Her ay yapılan beklenti anketi ile oluşturulan beklenti endeksi temmuz ayı sonuçlarında ihracat pazarlarında toparlanma işareti henüz görülmemektedir.
Alınan ihracat siparişleri temmuz ayında sınırlı düşüş göstermiştir. Pazarlarda durağanlık devam etmiştir. Siyasi ve jeopolitik gelişmeler pazarları baskılamaktadır.
Temmuz ayında alıcıların fiyat baskısı ve fiyat indirim talepleri devam etmiştir. Metal fiyatları da gerilemiştir. Temmuz ayında artan rekabet baskısı ile de alınan siparişlerde ihracat birim fiyatları düşmüştür.
Sipariş alınan müşteri sayısındaki genel daralma eğilimi yavaşlayarak sürmektedir. Temmuz ayında sınırlı düşüş devam etmiştir.
Alınan ihracat siparişlerindeki kar marjları artan küresel rekabetin de etkisiyle gerileme eğilimi içindedir. Ancak temmuz ayında kar marjlarında düşüş durağanlaşmıştır. Alınan ihracat siparişlerinde tahsilat süreleri temmuz ayında durağan kalmıştır.
Yurtiçinden alınan siparişler temmuz ayında düşmüştür. Ekonomide uygulamaya başlanan sıkılaştırma politikalarının etkileri görülmektedir. Üretim temmuz ayında hemen aynı kalmıştır. Türk lirası cinsinden üretim maliyetlerinde artışlar temmuz ayında yavaşlayarak sürmüştür.
Hammadde ve girdi stokları bir önceki aya göre sınırlı artış göstermiştir. Temmuz ayında yurtiçi ve ihracat siparişlerindeki gerileme nedeniyle hammadde ve girdi stokları giderek durağanlaşmaktadır. Nihai ürün stokları son üç aydır durağanlaşmıştır. Yurtiçi ve yurtdışı zayıf talep nihai ürün stoklarında durgunluğa neden olmaktadır.
